Ամերիկյան սպորտային դպրոցն իր կառուցվածքով ու մեխանիզմով անգերազանցելի է: Դպրոցներում, քոլեջներում ու համալսարաններում են ծնվում NBA-ի, NHL-ի, NFL-ի ու MBL-ի ապագա աստղերը: Յուրաքանչյուր կրթական ծրագիր ճյուղավորվում է 2 մասի՝ ուսումնական ու սպորտային: Յուրաքանչյուր ուսումնական հաստատության թիմ ունի իր պատմությունը, ավանդույթներն ու առանձնահատկությունները:
Նահանգներում յուրօրինակ «Սպորտային Հոգվարթս» է ձևավորվել, որոշ համալսարանական թիմերում դավանում են թիմային բասկետբոլ, որոշները դասական մարզչական թիմեր են՝ յուրահատուկ ու էքսցենտրիկ գլխավոր մարզիչներով, մի քանիսն էլ ունեն հստակ ընդգծված առաջատար, որի շուրջ հավաքվում է թիմը:
FastNews-ն առանձնացրել է գլխավոր «բասկետբոլային դարբնոցները» և պատմում է դրանց առանձնահատկությունների ու այնտեղ խաղացող ապագա տաղանդների մասին:
«ԴՅՈՒԿ»
«Դյուկի» համալսարանը հիմնադրվել է 19-րդ դարում Հյուսիսային Կառոլինայի Դարեմ քաղաքում: Հիմնադիրները քվակերներն են՝ Անգլիայում ստեղծված բողոքականների խումբ, որի կարծիքով՝ անձի անհատական կատարելագործումից ու հավատքից է կախված, թե ինչպես կբարեփոխվի հասարակությունը: Մարտին Լյութերի և Ժան Կալվինի գաղափարակիցները, գաղթելով ԱՄՆ, հիմնադրեցին համալսարան, որտեղ շեշտը պետք է դրված լիներ բժշկության ու աստրոֆիզիկայի վրա: Համալսարանը հայտնի է իր նեոգոթիկ ոճի կառույցներով և տարածքը շրջապատող անտառով, որը «Դյուկը» կարծես կտրում է Դարեմ քաղաքից ու դարձնում առանձին, փոքրիկ քաղաք:
Տարիների ընթացքում համալսարանը հանրությանը հանձնեց ոչ միայն հայտնի շրջանավարտներ քիմիայի ու աստրոֆիզիկայի ոլորտում, հայտնի բժիշկներ ու մաթեմատիկոսներ, այլ նաև բասկետբոլիստներ ու ֆուտբոլիստներ: «Դյուկը» սկսեց տարեցտարի տաղանդավոր բասկետբոլիստներ աճեցնել, պատրաստի սուպերաստղեր ու հրաշամանուկներ ուղարկել դրաֆթ: Նրանցից շատերի անունը դուք վստահաբար լսել եք.
ՋԵՅՍՈՆ ԹԵՅԹՈՒՄ
ՔԱՅՐԻ ԻՐՎԻՆԳ
ԶԱՅՈՆ ՈՒԻԼՅԱՄՍՈՆ
«Դյուկի» համալսարանական թիմի շրջանավարտներից 56-ը ընտրվել է NBA-ի դրաֆթի առաջին ռաունդում: Վերջին 8 տարվա ընթացքում «Բլյու Դևիլսը» 17 ֆըրսթ-ռաունդեր է ուղարկել NBA, ընդ որում՝ առաջին համարով ընտրվել են նրանցից 5-ը:
Նմանատիպ սելեկցիան ու հաջողությունները համալսարանական լիգայում (NCAA) ուղիղ համեմատական են թիմի լեգենդար մարզիչ Մայք Կշիժևսկիի հետ: 1980 թվականին ստանձնելով «Դյուկ Բլյու Դևիլսի» մարզչական ղեկը՝ «Քոուչ Քեյը» 42 տարի աշխատեց Դարեմում, կրթեց, դաստիարակեց ու համաշխարհային ասպարեզ հանեց վերը թվարկված բասկետբոլիստներին: Կշիժևսկին ոչ միայն «Դյուկի», այլև համալսարանական բասկետբոլի լեգենդ է.
Քայրի Իրվինգ, «Դալաս Մավերիքսի» բասկետբոլիստ
Այս տարի էլ «Դյուկը» բասկետբոլային հասարակության ուշադրության կենտրոնում է: Թիմի բասկետբոլիստ Կուպեր Ֆլեգը հավակնում է 2025 թվականի դրաֆթի առաջին համարը դառնալուն, ինչպես նաև՝ 6-րդ «Կապույտ հրեշը», ով NBA կուղևորվի առաջին ընտրությամբ: Ֆլեգն ընթացիկ մրցաշրջանում միջինը 20 միավոր է վաստակում, տիրում է 8 անդրադարձի և կատարում է 4 ասիստ: Մի շարք թիմեր արդեն սկսել են «թենքինգը»՝ Ֆլեգին իրենց թիմ բերելու համար:
«ԿԵՆՏՈՒԿԻ»
Եթե «Դյուկը» կարելի է համարել բասկետբոլային հասարակության «Գրիֆինդորը», ապա «Սլիզերինի» կարգավիճակում վստահաբար «Կենտուկի Ուայլդքեթսն» է: Կենտուկի նահանգի Լեքսինգթոն քաղաքում տեղակայված համալսարանը հիմնադրվել է 1865 թվականին փաստաբան Ջոն Բոումենի կողմից:
«Վայրի Կատուների» ֆուտբոլային ու բասկետբոլային թիմերն արդարացնում էին իրենց անվանումը: Կրքոտ ու վայրի ելույթ խաղադաշտում ու մանրահատակին, ոչ պակաս ագրեսիվ դրսևորումներ դրանցից դուրս:
«Ուայլդքեթսի» ու «Բլյու Դևիլսի» նմանությունը լեգենդար մարզիչն ունենալն է: «Կենտուկիի» Կժիշևսկին Ջոն Կալիպարին է: 66-ամյա մասնագետը 23 տարի աշխատեց թիմում մինչև «Արկանզաս» տեղափոխվելը: Նրա լեգենդար «Կենտուկին» 2012-ին 38-2 ցուցանիշը գրանցեց, դարձավ NCAA-ի հաղթող, իսկ թիմի առաջատար Էնթոնի Դևիսն ընտրվեց դրաֆթի առաջին համարով.
«Կենտուկիի» ուսումնական կյանքն ու Ջոն Կալիպարիի բասկետբոլային մեթոդիկան ամենից լավը նկարագրում են թիմի շրջանավարտ ու NBA-ի նախկին խաղացող Ջոն Ուոլի խոսքերը.
«ԿՈՆԵԿՏԻԿՈՒՏ»
Ժամանակակից, դինամիկ զարգացող ու Նահանգները նվաճող «Կոնեկտիկուտի» համալսարանական թիմը միակն է, որտեղ թե՛ կանանց, թե՛ տղամարդկանց սպորտաձևերում թիմը հաջողում է միաժամանակ: «Կոնեկտիկուտում» ոչ միայն լավ բասկետբոլ են խաղում, այլ նաև գերազանց սովորում են: Եթե Ուոլը կամ Դևիսը միգուցե չէին փայլում իրենց գիտելիքներով, ապա «Հասքիսի» լեգենդ Ռեյ Ալենը, ֆանտաստիկ շութեր լինելուց բացի, համալսարանն ավարտեց հումանիտար գիտությունների բակալավրի կարգավիճակում: Այդուհանդերձ ճիշտ է, որ Ռեյն ավելի լավ կարողանում էր երեքմիավորանոց նետումներ կատարել.
Տարիներ են անցել, Ռեյ Ալենն արդեն վաղուց ավարտել է կարիերան, բայց Դեն Հառլին «Հասքիսի» հետ նոր պատմություն է կերտում: 2018 թվականին՝ «Ռոուդ Այլենդից» «Կոնեկտիկուտ» տեղափոխվելուց հետո, Հառլին հեղափոխեց համալսարանական բասկետբոլը՝ «Կոնեկտիկուտին» դարձնելով Նահանգների գլխավոր բասկետբոլային ուժը: 2 տարի անընդմեջ «Հասքիսը» դարձավ NCAA-ի հաղթող, Հառլին էլ հրաժարվեց «Լեյքերսը» գլխավորելու առաջարկից՝ պարզաբանելով.
Աթլետիկ խաղարկողներ ու դոմինանտ բիգմեններ. հենց այսպես կարելի է նկարագրել «Կոնեկտիկուտի» վերջին տարիների շրջանավարտներին: 2024 թվականի դրաֆթի 4-րդ համար Սթեֆոն Քեսլը հավակնում է «Հասքիսի» լավագույն շրջանավարտներից մեկը դառնալուն: Համալսարանում «Նոր Ռեյ Ալեն» մականունը ստացած Ջորդան Հոուքինսն էլ փորձում է հարմարվել «Նյու Օռլեանս Պելիկանսում»: Փորթլենդում էլ իր ուժերն է փորձում NCAA-ի ամենադոմինանտ բիգմեն Դոնովան Քլինգանը: Բոլորը միաձայն նշում են՝ Դեն Հառլին բասկետբոլիստի լավագույն կողմերը բացահայտելու անհավանական կարողություն ունի.
Ամերիկյան սպորտային համակարգը հեղափոխական է: Թվարկված համալսարաններն ու թիմերն այդ համակարգի միայն փոքրիկ մասն են: Բայց փազլն ամբողջական չի լինի, եթե բացակայի դրա մասնիկներից նույնիսկ մեկը:
Յուրաքանչյուր մարզիչ, մասնագետ ու դասախոս իր ներդրումն ունի ապագա սպորտային աստղերի դաստիարակման գործում:
Սթեֆ Քարի, Լեբրոն Ջեյմս, Ջեյսոն Թեյթում, Քևին Դյուրանտ. բոլոր այս բասկետբոլիստների հաջողության ակունքներում կանգնած են հաջողակ համալսարանն ու ճիշտ կրթությունը:
Հենց այդպես են ստեղծվում աստղերը «Տաղանդների դարբնոցներում»՝ Նահանգների համալսարաններում ու թիմերում...
