1971 թվականի ապրիլի սկզբին «Սովետական արվեստ» ամսագիրը մի հարցաթերթիկ ուղարկեց բանաստեղծ Պարույր Սևակին: Հարցաշարը հիմնականում նվիրված էր թատրոնի խնդիրներին, և այն կազմողներն ակնկալում էին Սևակի անկեղծ պատասխանները թատերական ոլորտի խնդիրների, ժամանակի դրամատուրիգիայի վիճակի և թատերական քննադատության մասին: Մի քանի օր անց Սևակն ամսագրին փոխանցեց հարցաշարին իր պատասխանները: Սակայն թռուցիկ հայացքն էլ բավական էր հասկանալու, որ Սևակի գնահատականները խորհրդային ամսագրում տպագրելն անհնար էր:
Երկու ամիս անց Սևակը վախճանվեց՝ հավանաբար այդպես էլ չիմանալով (կամ թերևս կռահելով), թե ինչու այդ հարցազրույցը չտպագրվեց: Իսկ նրա ձեռագիրը մնաց ամսագրի աշխատակիցներից Գրացիա Բաղդասարյանի անձնական թղթերի մեջ:
Ստորև ներկայացնում ենք հարցաշարն ու Սևակի պատասխանները, որ պահպանվել են բանաստեղծի, ըստ էության, վերջին ձեռագրերից մեկում․
«Հարգելի ընկ. Պարույր Սևակ,
«Սովետական արվեստի» խմբագրությունը որոշել է հանդեսի էջերում լայնորեն անդրադառնալ մեր թատերական արվեստի ներկա վիճակին՝ հարց ու պատասխանի ձևով:
Խնդրում ենք հարցաթերթի պատասխաններն ուղարկել մինչև ապրիլի 15-ը:
1. -Որո՞նք են, Ձեր կարծիքով, մեր դրամատուրգիայի ներկա անկատար վիճակի պատճառները:
Պարույր Սևակ -Ս. իշխանության և կոմկուսակցության, այսպես կոչված, գրական քաղաքականությունը:
2. -Ի՞նչ կարծիքի եք մեր թատրոնների խաղացանկի մասին: Որքանո՞վ է վերջինս նպաստում թատրոնների ստեղծագործական նկարագրի բացահայտմանը:
Պարույր Սևակ -Մեր ամբողջ կյանքը անծայրածիր թատրոն է, ուստի չի կարող լինել ո՛չ թատրոն, ո՛չ խաղացանկ՝ այս բառերի թատերական իմաստով:
3. -Ինչպե՞ս եք գնահատում մեր թատրոնների այսօրվա ստեղծագործական հնարավորությունները (դերասան, ռեժիսոր, նկարիչ):
Պարույր Սևակ -Այս խեղճուկրակ մարդիկ զուրկ են ամեն տեսակ հնարավորությունից, բացի «վերևների» առաջ խաղալուց:
4. -Գոհացնո՞ւմ է Ձեզ արդյոք մեր թատերական քննադատությունը և ինչպե՞ս եք պատկերացնում նրա դերն ու անելիքները:
Պարույր Սևակ -Եթե չկա թատրոն, չի կարող լինել նաև քննադատություն:
5. -Ձեր մեջ ցանկություն առաջացե՞լ է երբևիցե՝ երկրորդ, երրորդ անգամ դիտելու այս կամ այն թատրոնի որևէ ներկայացում և եթե այո, ի՞նչ ներկայացում և ինչո՞ւ:
Պարույր Սևակ -Որովհետև չկա թատրոն, ուստի և թատրոն չեմ գնում, ուրեմն նաև Ձեր հարցին այս պատասխանն է տրվում:
9.04.71 Երևան»
Աղբյուր՝ գրականագետ Հովիկ Չարխչյան
